Zbigniew Drabik - Radca Prawny
Czy można wypowiedzieć umowę podmiotowi w restrukturyzacji?
Wypowiedzenie umowy w trakcie restrukturyzacji – czy mogę wypowiedzieć umowę mojemu kontrahentowi, jeśli ten jest obecnie w restrukturyzacji?
Zasadniczym celem postępowań restrukturyzacyjnych jest wyposażenie przedsiębiorcy w instrumenty, które umożliwią mu uniknąć upadłości. Wachlarz rozwiązań oferowanych w ramach wspomnianych procedur jest szeroki. Niewątpliwie najistotniejszą korzyścią dla dłużnika – przedsiębiorcy jest możliwość zrestrukturyzowania dotychczasowego zadłużenia w drodze porozumienia z wierzycielami (tzw. układu z wierzycielami).
Otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego pociąga za sobą szereg innych, równie istotnych z punktu widzenia interesów przedsiębiorców, skutków.
Niniejszy artykuł koncentruje się na ochronie umów zawartych dotychczas przez przedsiębiorcę (będącego obecnie w restrukturyzacji) z jego kontrahentami. Niezależnie od charakteru prowadzonej działalności, jej skali oraz rynku, na którym przedsiębiorca funkcjonuje, zawsze można zidentyfikować te umowy, których kontynuacja jest tak naprawdę gwarantem niezachwianej działalności. Doprowadzenie przez kontrahentów dłużnika – przedsiębiorcy do natychmiastowego rozwiązania tych kontraktów skutkować mogłoby niejednokrotnie trwałą utratą płynności finansowej przedsiębiorcy i koniecznością złożenia przez niego wniosku o ogłoszenie upadłości.
Z artykułu dowiesz się, czy wypowiedzenie umowy w trakcie restrukturyzacji jest w ogóle możliwe.
Wypowiedzenie umowy w trakcie restrukturyzacji – ograniczenia
Od dnia otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego (lub obwieszczenia o dniu układowym w postępowaniu o zatwierdzenie układu) co do zasady (wyjątki poniżej) nie jest dopuszczalne wypowiedzenie przez kontrahenta dłużnikowi – przedsiębiorcy następujących umów:
- wypowiedzenie (przez wynajmującego lub wydzierżawiającego) umowy najmu lub dzierżawy lokalu lub nieruchomości, w których jest prowadzone przedsiębiorstwo dłużnika,
- umów kredytu w zakresie środków postawionych do dyspozycji kredytobiorcy przed dniem otwarcia postępowania,
- umów leasingu,
- umów ubezpieczeń majątkowych,
- umów rachunku bankowego,
- umów poręczeń,
- umów obejmujących licencje udzielone dłużnikowi
- umów gwarancji lub akredytyw wystawionych przed dniem otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego,
- innych umów o podstawowym znaczeniu dla prowadzenia przedsiębiorstwa dłużnika.
W powyższych przypadkach do skutecznego wypowiedzenia umowy konieczne jest uzyskanie zgody rady wierzycieli (a jeśli nie ustanowiono rady wierzycieli, zgodę wyraża sędzia-komisarz).
Wypowiedzenie umowy w trakcie restrukturyzacji – spis umów kluczowych
Spis umów o podstawowym znaczeniu dla prowadzenia przedsiębiorstwa dłużnika powinien zostać złożony do akt postępowania. Akta postępowania można przeglądać w Krajowym Rejestrze Zadłużonych (link).
Kiedy można wypowiedzieć umowę?
Prawo restrukturyzacyjne wskazuje dwie sytuacje, w których wypowiedzenie umowy jest dopuszczalne i to bez konieczności uzyskania zgody rady wierzycieli (sędziego-komisarza):
1) niewykonywanie przez dłużnika po otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego zobowiązań nieobjętych układem
Dłużnik korzysta z ochrony wyłącznie wówczas, gdy po otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego na bieżąco reguluje swoje zobowiązania. Jeśli nie wykonuje swoich zobowiązań, zachodzi przesłanka do wypowiedzenia umowy. W takim wypadku nie jest konieczne uzyskanie zgody rady wierzycieli (sędziego-komisarza) na wypowiedzenie umowy.
2) wystąpienie już po otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego okoliczności przewidzianej w umowie, która uzasadniałaby rozwiązanie umowy
Pamiętać jednak trzeba, że i w tym wypadku można napotkać pewne utrudnienia. Umowa może co prawda przewidywać prawo do jej wypowiedzenia w przypadku, gdy dłużnik naruszy określone obowiązki. Takie postanowienie w konkretnych okolicznościach może jednak zostać uznane za nieważne bądź nieskuteczne w stosunku do masy układowej.
Warto zatem pamiętać o dwóch regulacjach prawnych:
1) zastrzeżenie umowne przewidujące, że w przypadku złożenia wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego lub jego otwarcia dojdzie do zmiany lub rozwiązania stosunku prawnego, którego stroną jest dłużnik, są nieważne
2) postanowienie umowne, które uniemożliwia lub utrudnia osiągnięcie celu postępowania, jest bezskuteczne w stosunku do masy układowej (sanacyjnej).
***
Wszelkie treści zamieszczone na stronie internetowej i blogu mają charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny. Nie można ich traktować jako porady prawnej. Autor wpisów nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek skutki prawne związane z wykorzystaniem przez Ciebie tych treści. Jeśli potrzebujesz konsultacji w sprawach prawnych, zapraszam do kontaktu. Jeśli potrzebujesz konsultacji w sprawach prawnych, zapraszam do kontaktu. Zachęcam również do odwiedzenia prowadzonej przeze mnie strony na portalu Facebook (kliknij tutaj).
